Prostat Kanserinde Prostat kapsülüne mikroskobik kanser yayılımı nasıl olur?

Prostat kanserinde kanserin gelişim ve ilerlemesi başlıca 3 adımda olur

1.adım: Kanser prostat bezi içinde gelişir ve büyür. Prostatı kabuğu olan bir elmaya benzetin. Uzun bir dönemi kapsayan bu aşamada prostat kanseri prostat kapsülü ile sarılan prostat bezinin sadece içinde büyür. Bu büyüme bir tek kanser noktasında olabileceği gibi, aynı anda prostat bezinin içinde birkaç bölgede de meydana gelebilir. Örnek ile anlatılacak olursa, elmanın kabuğu bozulmamıştır ancak elma meyvesinin içinde çürük başlamıştır ve büyüyordur. Dışarıdan bakınca meyve içindeki çürüğü göremezsiniz.

2.adım: Kanser gelişimi devam edince bir dönem sonra bu adım gelir. Kanser dokusu prostatın kapsülüne sirayet eder, kanser hücreleri kapsülü ufak ufak parçalamaya başlar ve kapsülün dışına çıkarak prostatın dışına çıkmaya başlar. Örnek ile düşünecek olursak, artık elma meyvesinin içindeki çürük dışarıdan bakılınca da kabuğun çürümeyen kısmının görülmesiyle fark edilmeye başlar. Eğer bu kapsül dışına yayılma belirli bir seviyede değilse, parmakla prostat muayenesi sırasında saptanmaz. Ancak belirli bir kanser cesametine gelince parmakla muayenede sert bir nodül olarak hissedilir. Hemen hemen büyük bir bölüm hasta gurubunda kapsüle sirayet mikroskobik düzeydedir. Ancak prostat kanserinin teşhisi sonrasında prostatın cerrahi çıkartılması ve patolojik inceleme ile teşhis edilir.

3. adım: Eğer kanser bu şekilde tedavisiz bırakılırsa, sonunda metastaz gelişir. Yani prostat kanser hücreleri daha uzak dokulara mesela lenf bezlerine, kemiklere, akciğerlere ve başka diğer dokulara yayılır. Örnekle anlatılacak olursa, elma içindeki çürük artık elmayı dala bağlayan sapına, ağacın dalına ve gövdesine sirayet edip yayılmıştır.

Tedavi metoduna bağlı olarak değişmekle beraber, robotik radikal cerrahi ile 1. adım ve 2. adımda kanserden tamamen kurtulmak büyük bir ihtimaldir.

Mikroskopik kapsül penetrasyonu (kanserin kapsüle sirayet etmiş olması) prostat kanserinde oldukça önemli bir teşhis niteliğindedir. Ancak prostat kanseri teşhis edildikten sonra prostatın robotik cerrahi ile dikkatli şekilde çıkartılmasın sonrasında, organın patolojik incelenmesi ile kapsül penetrasyonu teşhis edilir (Resim-1). Biopsi ile kapsül yayılımı teşhis edilemez.

Biopsideki Gleason Skoru, PSA serum düzeyi ve parmakla muayene ya da prostat MRI görüntülemesi ile yapılan öngörülerle bir ihtimal yorumlanabilir. Ancak cerrahi öncesinde kapsüle mikroskobik penetrasyon var mı yok mu bilmek mümkün değildir.