PSMA-Ga68 PET/BT her Prostat Kanseri Evrelemesinde gerekli mi?

PSMA açık adı Prostat Spesifik Membran Antijeni ‘dir.
Tip II membran glikoproteinidir. 19 amino asid hücre içinde, 24 amino asid membranda ve 707 amino asid hücredışında bulunmaktadır.

Başlangıçta prostat dokusunda salgılandığı gösterildiğinden PSMA olarak anılmasına rağmen, sonraki çalışmalarda, oniki parmak barsağı epiteli, tükrük bezi, göz yaşı bezi, böbrekteki idrar süzen tüpler (proksimal tübül) gibi prostat dışı bölgelerden de bu maddenin salgılandığını göstermiştir.

En çok araştırılan aşırı salgılandığı hastalık prostat adenokarsinomu olmasına rağmen, bu enzim böbrek hücreli kanserlerde, glioma tümörlerinde, hepatosellüler karaciğer kanserinde ve yeni damarsal yapı oluşturan diğer birçok kanserde salgılanmaktadır.

Günümüzde en yaygın prostat kanserinin evrelendirmesinde, kanser tedavisinden sonra PSA yükseldiği nüks durumlarında kanser nüksünün yerini tespit etmede ve radyoterapi (ışın tedavisi) planlamasında kullanılmaktadır.

Son dönemde prostat kanseri dışındaki kanserlerde de lokalizasyon değerlendirilmesi açısından kullanılmaktadır. Bu kanser türleri, meme kanseri, glioma, primer hepatosellüler karaciğer kanseri ve tiroid kanseri olabilmektedir.

Bu bilgiler ışığında, günümüzde birçok merkezde PSMA Ga68 PET BT sadece prostat kanserine özgü veriler vermese de, prostat kanseri evrelendirmesinde kullanılmakta ve bazen gereğinin ötesinde kullanımına başvurulmaktadır.

Prostat kanseri evrelendirmesinde PSMA Ga68 PET BT çekilmesine karar verilmeden önce dikkatli hasta ve biopsi özelliklerinin incelenmesi yanında korelasyon sağlayacak diğer görüntü yöntemlerinin değerlendirme özelliğine göre öncelikle kullanılması en doğrusu olacaktır.

PSMA aktivitesi gösteren lenf bezi örneği

Biopsi patolojisinde Gleason Skor derecelendirmesinde 4 derece dominansının olmadığı ya da PSA değerinin 10 ng/ml altında olan olgularda, PSMA Ga68 PET BT’nin kanser yayılımının incelenmesi için mutlaka gereklilikmiş gibi hastalara sunulması prostat kanserinin evrelendirmesi açısından ek katkı sağlamadığı gibi, maddi ve zaman kaybını hastaya yüklemektedir.

Bu örnekteki hasta gibi yüksek PSA değeri ve Gleason Skoru 4 ya da 5 içeren tümörlerde PSMA Ga68 PET BT ile uzak metastaz yayılımları konusunda bilgi almak amacıyla değerlendirme yapılabilir. Prostat içinde aktif tutulum mevcut. Karaciğer, lenf bezin ve kemik yapıda kanser yayılımı bu riskli hastada net şekilde lokalize edilebilmiştir.

Mesane Kanseri ile ilgili bu konulara da bakabilirsiniz.

Hızlı Randevu