ULTRASON, MRI KILAVUZLUĞUNDA PROSTAT BİOPSİSİ NEDİR?

Prostat Kanseri teşhisinde Ultrasonografi ve MRI kılavuzluğundaki biopsilerde prostat bezinden patolojik değerlendirme için doku örnekleri biopsi iğnesi ile alınır. Bu alınan biopsi örneklerinde patoloji bölümü kanserli hücre olup olmadığını değerlendirir.

Prostat biopsileri tüm Dünya’da en yaygın olarak ultrasonografi kılvauzluğunda alınmaktadır. Bir parmak boyutundaki ultrasonografi alıcısı (biz buna prob diyoruz) kalın barsak içine yerleştirilir ve bunun görüntüsü altında prostata yönlendirilen biopsi iğnesi ile prostat içinden ufak (genellikle 1-2 mm eninde 1.5-2 cm boyunda) prostat doku örnekleri alınır. Bu bilinen yöntemem Transrektal Kılvauzluğunda Prostat Biopsisi (TRUS-Biopsi) denilmektedir.

Ultrasonografi görüntü eşliğinde prostat biopsisi aynı zamanda perine dediğimiz (testis torbası ile anüs deliği arasındaki cilt bölgesinden) prostata gönderilen iğneler ile de alınabilir. Burada yine kalın barsak içine yerleştirilmiş ultrasonografi alıcısının görüntüsü rehberliğinde iğne prostat içine yönlendirilir.

Perineal biopsi tercihi

1. Kalın barsak kenarını aksi bölümündeki prostat ön yüzünde kanser şüpheli alan varsa
2. Geçirilmiş rektum ve kalın barsak ameliyatları nedeniyle transrektal ultrasonografi uygulanabilir değilse
3. Haritalayıcı yaygın biopsi planlanmış ise
4. Doktorun tercihine göre ise söz konusu olabilmektedir.

Prostat biopsisi ayrıca prostatın MRI ile görüntülenmesi altında da yapılabilmektedir. Burada ultrasonografidekinden daha detaylı prostat görüntüsü elde edilmektedir. Biopsi öncesinde, prostat MR görüntüleri değerlendirilir, bu değerlendirme sırasında bilgisayar destekli tarayıcı yazılımlar da kullanılabilmektedir. Bunun amacı riskli alanların odak şeklinde görülmesi ve özellikle o bölgeden biopsi örneklemesinin yapılmasıdır.

MRI görüntüsü altında prostat biopsisi ultrasonografidekine benzer şekilde rektum yolundan ya da perine yolundan alınabilmektedir. Perine yolundan alırken hasta sırtüstü yatarken, Rektum yolundan alınan biopsi için hastanın yüzü-koyun yatması gerekmektedir. Yazılım destekli görüntü altında biopsi iğnesi prostatın içine yönlendirilir ve prostat doku örneği benzer şekilde alınır.

MR FÜZYON BİOPSİ NEDİR?

Son olarak, bir hibrid görüntüleme metodu biopsi alımında kullanılabilmektedir. MRI da elde edilen prostat görüntüleri, biopsi işlemi sırasındaki ultrasonografi ile alınana prostatın görüntüleri üzerine yamalanarak, MRI görüntüsündeki şüpheli alanların nerede olduğu işaretlenir ve bu alanlardan yine ultrasonografi görüntüsü altında prostat biopsi örnekleri alınır. Burada amaç daha iyi görüntü elde edilen MRı görüntüsünü kullanarak, daha kolay yapılan ultrasonografi ile prostattan biopsi almaktır. Bu işleme “MRI Ultrason Füzyon Prostat Biopsisi” denilmektedir. Ya da kısaca MR Füzyon Biopsi olarak da kullanılmaktadır.

MR Füzyon Biopsi’nin ne gibi sakıncalı tarafları olabilir?

Biopsi sadece alındığı bölgede kanser gelişim varsa o bölgeyi gösterir. Biopsi alınmamış prostat alanlarındaki kanser gözden kaçırılmış olabilir.

MRI-kılavuzluğundaki prostat biopsisinde, MRı ile elde edilen yüksek kalitedeki görüntü, hasta sabit şekilde kaldığı ve kıpırdamadığı sürece yüksek kalitesini devam ettirir. Eğer hasta stressli, gergin ve ağrı eşiği düşük ise, sabit durması konusunda zorlanarak hareket edebilir ve bu hareketler de MRI ile elde edilen kaliteli prostat görüntüsünün kaybolması ve dolayısıyla da kalitesiz görüntü altında biopsi alınması riskini getirir.

Ayrıca metalik implant ve diğer metal objelerin varlığında kaliteli MRI görüntüsü almak mümkün olmayabilir. Kapalı alan fobisi ve aşırı geniş vücuda sahip kişilerde de cihazdaki alan sınırlaması nedeniyle rahatsız edici durumlar söz konusu olabilir.

MRI görüntüsü herzaman kanserli ve sağlam dokuyu ayırabilme özelliğine sahip değildir. Özellikle prostat iltihap alanları ve kanser alanları ile önceki bir önceki biopsi alanındaki (ilk iğne ile başlar) kanamalı bölgeler karıştırılabilir.

Ayrıca MRI görüntüsü altındaki biopsiler fiat açısından oldukça yüksek ve zaman alıcı olmaktadır.

Bir sondaki yazımızda son bilimsel araştırmalardaki MR Füzyon Biopsi ve 12-Alan Prostat Biopsi arasındaki karşılaştırmalı sonuçlar ve yorumlar aktarılacaktır.

Prof. Dr. Tibet Erdoğru

Prostat Kanseri Tanısında Multiparametrik Prostat MRI Nedir?